Marcule

Historia Nadleśnictwa Marcule

Północno – wschodnia część potężnego kompleksu średniowiecznej Puszczy Świętokrzyskiej nazywana jest Puszczą Iłżecką.

W początkach naszej państwowości, w XIw większa część Puszczy Świętokrzyskiej była własnością kościelną. Należała do biskupa krakowskiego, którego majątek w XIII w. rozciągały się na znacznym obszarze kraju – ponad 1600 km2. Swe siedziby biskup posiadał: W Krakowie, Kielcach, Bodzentynie oraz Iłży.

W XVII wieku lasy zajmowały 75% powierzchni całego rozległego iłżeckiego majątku kościelnego. Na tym terenie wyróşniało się kilka większych kompleksĂłw leśnych: na południe od Iłży, ciągnący się aĹź do Kunowa, z wsiami Wolą Pasztową i Rzechowem, i południowo – wschodnim, z wsiami Błaziny i Tychowem, dochodzący aĹź do Wąchocka i Bodzentyna. Osobny obszar „BorĂłw Iłżeckich” rozciągał się w kierunku wschodnim i północno – wschodnim od Iłży, otaczając wsie Chwałowice, Małomierzyce, oraz w kierunku południowo – zachodnim obejmującego wsie Seredzice Mniejsze i Większe, Jasieniec, dochodząc na tym kierunku do Wierzbnika. Były to lasy z przewagą sosny, z rzadka tylko występowały tu dębina i brzezina i jedlina.

Na Sejmie Czteroletnim, dnia 27 lipca 1789 r. zapadła uchwała o zajęciu na fundusz wojskowy dóbr biskupstwa krakowskiego, w wyniku czego lasy stanowiące część dóbr, przeszły na rzecz Skarbu Państwa.

Stacja Marcule

Arboretum

Arboretum Lasów Puszczy Iłżeckiej w Marculach ma powierzchnię sześciu hektarów, choć z czasem może zostać powiększone. To siódmy taki ośrodek w Polsce o światowym znaczeniu.

Znajduje się w nim około 400 gatunków drzew i krzewów rodzimych, a także 250 gatunków roślin ze strefy klimatu umiarkowanego Europy, Ameryki Północnej i Azji.

Ogród jest częścią Centrum Edukacji Przyrodniczej im. bp Jana Chrapka. Biskup który często odwiedzał Marcule, brał udział w grzybobraniach, miał swoje ulubione ścieżki w iłżeckich lasach.

Główny cel powstania Centrum to szerzenie i popularyzacja wiedzy botanicznej i leśnej. W ogrodzie są prowadzone badania, zaś w Centrum odbywają się lekcje. Arboretum jest atrakcją która przyciąga nie tylko dzieci z gminnych szkół, ale także turystów.

Planowane jest utworzenie również przytuliska dla ptaków w postaci azylu. Jeśli to się uda, zwiedzający będą mogli podziwiać nie tylko florę, ale i faunę. A ptaki znajdą stałą opiekę i lekarską pomoc.

Obecność zamku w Iłży rĂłwnieĹź powinna przyczynić się do popularyzacji przedsięwzięcia – turyści, przybywszy zobaczyć ruiny, zwiedzą leżące niedaleko arboretum. Jest przy nim parking, zadaszone stoliki, moĹźliwość rozpalenia ogniska i przygotowania grilla.

Lasy Nadleśnictwa Marcule są popularnym miejscem odwiedzin podczas pieszych i rowerowych wycieczek.

Więcej o Centrum Edukacja Przyrodniczej i Arboretum na stronie nadleśnictwa Marcule:  http://www.radom.lasy.gov.pl/web/marcule

Jest to zalążek artykułu który będzie aktualizowany.

autor: T.F.