Historia NadleĹnictwa Marcule
PĂłĹnocno – wschodnia czÄĹÄ potÄĹźnego kompleksu Ĺredniowiecznej Puszczy ĹwiÄtokrzyskiej nazywana jest PuszczÄ
IĹĹźeckÄ
.
W poczÄ tkach naszej paĹstwowoĹci, w XIw wiÄksza czÄĹÄ Puszczy ĹwiÄtokrzyskiej byĹa wĹasnoĹciÄ koĹcielnÄ . NaleĹźaĹa do biskupa krakowskiego, ktĂłrego majÄ tek w XIII w. rozciÄ gaĹy siÄ na znacznym obszarze kraju â ponad 1600 km2. Swe siedziby biskup posiadaĹ: W Krakowie, Kielcach, Bodzentynie oraz IĹĹźy.
W XVII wieku lasy zajmowaĹy 75% powierzchni caĹego rozlegĹego iĹĹźeckiego majÄ tku koĹcielnego. Na tym terenie wyróşniaĹo siÄ kilka wiÄkszych kompleksĂłw leĹnych: na poĹudnie od IĹĹźy, ciÄ gnÄ cy siÄ aĹź do Kunowa, z wsiami WolÄ PasztowÄ i Rzechowem, i poĹudniowo – wschodnim, z wsiami BĹaziny i Tychowem, dochodzÄ cy aĹź do WÄ chocka i Bodzentyna. Osobny obszar âBorĂłw IĹĹźeckichâ rozciÄ gaĹ siÄ w kierunku wschodnim i pĂłĹnocno – wschodnim od IĹĹźy, otaczajÄ c wsie ChwaĹowice, MaĹomierzyce, oraz w kierunku poĹudniowo – zachodnim obejmujÄ cego wsie Seredzice Mniejsze i WiÄksze, Jasieniec, dochodzÄ c na tym kierunku do Wierzbnika. ByĹy to lasy z przewagÄ sosny, z rzadka tylko wystÄpowaĹy tu dÄbina i brzezina i jedlina.
Na Sejmie Czteroletnim, dnia 27 lipca 1789 r. zapadĹa uchwaĹa o zajÄciu na fundusz wojskowy dĂłbr biskupstwa krakowskiego, w wyniku czego lasy stanowiÄ ce czÄĹÄ dĂłbr, przeszĹy na rzecz Skarbu PaĹstwa.
Stacja Marcule
Arboretum
Arboretum LasĂłw Puszczy IĹĹźeckiej w Marculach ma powierzchniÄ szeĹciu hektarĂłw, choÄ z czasem moĹźe zostaÄ powiÄkszone. To siĂłdmy taki oĹrodek w Polsce o Ĺwiatowym znaczeniu.
Znajduje siÄ w nim okoĹo 400 gatunkĂłw drzew i krzewĂłw rodzimych, a takĹźe 250 gatunkĂłw roĹlin ze strefy klimatu umiarkowanego Europy, Ameryki PĂłĹnocnej i Azji.
OgrĂłd jest czÄĹciÄ Centrum Edukacji Przyrodniczej im. bp Jana Chrapka. Biskup ktĂłry czÄsto odwiedzaĹ Marcule, braĹ udziaĹ w grzybobraniach, miaĹ swoje ulubione ĹcieĹźki w iĹĹźeckich lasach.
GĹĂłwny cel powstania Centrum to szerzenie i popularyzacja wiedzy botanicznej i leĹnej. W ogrodzie sÄ prowadzone badania, zaĹ w Centrum odbywajÄ siÄ lekcje. Arboretum jest atrakcjÄ ktĂłra przyciÄ ga nie tylko dzieci z gminnych szkĂłĹ, ale takĹźe turystĂłw.
Planowane jest utworzenie rĂłwnieĹź przytuliska dla ptakĂłw w postaci azylu. JeĹli to siÄ uda, zwiedzajÄ cy bÄdÄ mogli podziwiaÄ nie tylko florÄ, ale i faunÄ. A ptaki znajdÄ staĹÄ opiekÄ i lekarskÄ pomoc.
ObecnoĹÄ zamku w IĹĹźy rĂłwnieĹź powinna przyczyniÄ siÄ do popularyzacji przedsiÄwziÄcia – turyĹci, przybywszy zobaczyÄ ruiny, zwiedzÄ leĹźÄ ce niedaleko arboretum. Jest przy nim parking, zadaszone stoliki, moĹźliwoĹÄ rozpalenia ogniska i przygotowania grilla.
Lasy NadleĹnictwa Marcule sÄ popularnym miejscem odwiedzin podczas pieszych i rowerowych wycieczek.
WiÄcej o Centrum Edukacja Przyrodniczej i Arboretum na stronie nadleĹnictwa Marcule:Â Â http://www.radom.lasy.gov.pl/web/marcule
Jest to zalÄ Ĺźek artykuĹu ktĂłry bÄdzie aktualizowany.
autor: T.F.